Γράφει ο Παντελής Κελεσίδης*
Λίγο πριν το καλοκαίρι. Η κατάλληλη εποχή για να συζητήσουμε με τουριστικούς όρους. Όσο και αν μας αρέσει να γκρινιάζουμε θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι τα τελευταία χρόνια και παρά τα προβλήματα, το νησί μας έχει περισσότερο κόσμο. Δε χρειάζεται καν να κοιτάξεις αφίξεις και στατιστικά νούμερα. Ο καλύτερος τρόπος για να το διαπιστώσεις είναι να ανοίξεις τα μάτια σου. Ειδικά αν κινείσαι μέσα στο σινάφι των επαγγελματιών και της αγοράς, δύσκολα θα πεις ότι η κίνηση του καλοκαιριού έπεσε , ή ακόμα και ότι έμεινε στάσιμη.
επιμήκυνση τουριστικής περιόδου
Μία ακόμα ασφαλή σχετικά διαπίστωση για τα τελευταία 3-4 χρόνια είναι ότι έχει σε ένα μικρό αλλά όχι ασήμαντο ποσοστό, μεγαλώσει η τουριστική μας περίοδος. Το νησί γέμιζε τέλη Ιουλίου και άδειαζε με το που έφευγε ο δεκαπενταύγουστος Μια όχι και τόσο αφελής υπόθεση θα έλεγε ότι πλέον γεμίζουμε από μέσα Ιουλίου εώς και τις πρώτες πρώτες, μέρες του Σεπτέμβρη.
Το ότι έρχονται περισσότεροι άνθρωποι δε σημαίνει βέβαια ότι υπάρχουν και οι αντίστοιχα αυξημένες χρηματικές εισροές. Άλλο το ‘να άλλο τ’ άλλο. Η νέα οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα και την Ευρώπη δεν μας επιτρέπει να περιμένουμε από τους επισκέπτες να ξοδεύουν πολλά περισσότερα ανά άτομο, εκτός και αν φανταζόμαστε ότι θα γίνουμε προορισμός για όλη την “ελίτ” της Ευρώπης. Υπάρχει ένα πρόβλημα σε τέτοιου είδους συλλογιστικές: αυτή η ελίτ είναι από τη φύση της ολιγάριθμη.
Το γιατί υπάρχει αυτή η άνοδος τα τελευταία χρόνια έχει κάποιες απλές εξηγήσεις. Δεν έχει καμία μάλλον σχέση με τη πολιτική σύμπτωση αυτών των ετών, να έχουμε στην κυβέρνηση το Σύριζα.
βασικά αίτια τουριστικής ανόδου
Η άνοδος του νησιού μας, δυστυχώς ή ευτυχώς είναι αποτέλεσμα τυχαίων αλλά και γεωγραφικών παραγόντων. Αν η ΝΕΛ δεν είχε φαλιρίσει και συνέχιζε να μας προσφέρει τις “υπηρεσίες” της, δεν υπήρχε περίπτωση να ανακάμψουμε στον αιώνα τον άπαντα. Με την αλλαγή εταιρίας , από το καλοκαίρι του δημοψηφίσματος (εκείνο που όλοι είχαμε πει Ναι, στα κάπιταλ κοντρόλς), φάνηκε η διαφορά, ακόμα και μέσα σε εκείνο το αντιτουριστικό πολιτικό σκηνικό.
Ένας άλλος παράγοντας που μας ευνόησε είναι η γεωγραφική μας απόσταση από τα τουρκικά παράλια, κάτι που κράτησε “μακρυά από μας”, τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, και τους έστειλε στα υπόλοιπα νησιά του Βορείου Αιγαίου. Θα ήταν πολύ δύσκολο να πουλήσεις το τουριστικό σου προϊόν όταν υπάρχουν παντού γύρω σου κατατρεγμένοι και ακόμα δυσκολότερο να κάνεις το μπάνιο σου στη πληρωμένη ξαπλώστρα σου, όταν η θάλασσα γεμίζει με πορτοκαλί σωσίβια.
Παρ όλη τη σχετική θεσμική νωχελικότητα λοιπόν, οι συγκυρίες μάλλον μας ευνόησαν. Επίσης υπάρχει και η πολλή καλή εντύπωση που σχηματίζουν τελικά αρκετοί από τους επισκέπτες, με αποτέλεσμα να γίνεται η καλύτερη και πιο έντιμη , στόμα με στόμα διαφήμιση.
Παρόλα αυτά κυκλοφορεί στο νησί η άποψη ότι το νησί μας παραμένει στάσιμο λόγω της αδιαφορίας των κατοίκων του και το φταίξιμο ρίχνεται στους ρομαντικούς και βολεμένους ίσως, που δε θέλουν τους τουρίστες για να μην χαλάει η ησυχία τους. Σίγουρα υπάρχουν πολλές και διαφορετικές προσεγγίσεις και πολλές οπτικές γύρω από το ζητούμενο μοντέλο ανάπτυξης του νησιού μας , και δεν είναι ανάγκη να συμφωνούμε όλοι, ούτε είναι ανάγκη να ψάχνουμε αποδιοπομπαίους τράγους, πόσο μάλλον όταν τα πράγματα δείχνουν να πηγαίνουν καλύτερα και εμείς αρνούμαστε να το παραδεχτούμε.
Ασφαλώς και λίγες αράδες δε φτάνουν για να ασχοληθούμε με το κομμάτι τουρισμός και “ανάπτυξη” και σίγουρα εγώ προσωπικά δεν είμαι ο πλέον ειδικός. Αλλά αν αφήσουμε την τύχη μας αποκλειστικά στους ειδικούς, θα πρέπει να πάψουμε οι υπόλοιποι πολίτες να ασχολούμαστε με τέτοια θέματα και να κοιτάμε μόνο τη δουλίτσα μας; Αφήνω ένα ανοιχτό ερώτημα λοιπόν, όχι για το “πως” θα αναπτυχθούμε και το ποιο μοντέλο θα ακολουθήσουμε, αλλά για το “ποιος” θα ορίσει, θα συζητήσει, και στην τελική θα αποφασίσει. Μία κυβέρνηση, ένας δήμος, λίγοι ειδικοί επαγγελματίες, ή όλοι όσοι ζούμε τον τόπο μας;
Αν υπάρχει ενδιαφέρον , το θέμα συνεχίζεται.
*Ο Παντελής Κελεσίδης είναι ιδιοκτήτης Εργαστηρίου στην αγορά της Μύρινας