Η τοποθέτηση που ακολουθεί αποτελεί εισήγηση του Χρίστου Κακαρνιά για το ρόλο του Παλλημνιακού Ταμείου ως μοχλός ανάπτυξης της Λήμνου που συμπεριλαμβάνεται στο πρόγραμμα της Παλλημνιακής Συμμαχίας καθώς οδεύουμε στην τελική ευθεία των εκλογών του Μαϊου.
Μετά τη ψήφιση από τη Βουλή των Ελλήνων, στις 17-1-2019, του Νέου Νόμου για το Παλλημνιακό Ταμείο, παραθέτω την εισήγησή μου σχετικά με το ρόλο που μπορεί να παίξει στην ευρύτερη ανάπτυξη και προόδο του νησιού μας.
«Ο σκοπός του Παλλημνιακού Ταμείου (σύμφωνα με το νέο ιδρυτικό νόμο που το θεσμοθετεί) είναι κοινωφελής και, ειδικότερα, συνίσταται στη στήριξη πρωτοβουλιών των τοπικών νησιωτικών κοινοτήτων σε θέματα πολιτισμού, την ενίσχυση του έργου των εκπαιδευτικών φορέων και ιδρυμάτων της Λήμνου και την εν γένει προώθηση της βιο-οικονομίας και καινοτομίας στον αγροτικό τομέα, καθώς και τη διατήρηση και ανάδειξη των τοπικών προϊόντων και των στοιχείων πολιτιστικής κληρονομιάς του αγροτικού χώρου».
«Σκοπός της εταιρείας (αστικής μη κερδοσκοπικής, για την εκμετάλλευση του Αγροκτήματος «Μητρόπολη») είναι η πραγματοποίηση παραγωγικών δραστηριοτήτων αγροτικής και οικολογικής κατεύθυνσης, που ενσωματώνουν καινοτόμα επιστημονικά και τεχνολογικά δεδομένα, διατηρώντας μια διαρκή λειτουργική διασύνδεση με την επιστημονική κοινότητα, τον καταναλωτή και την κοινωνία».
Με τις δυο αυτές παραγράφους περιγράφεται ο σκοπός του Παλλημνιακού Ταμείου και της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας αξιοποίησης και εκμετάλλευσης του Αγροκτήματος «Μητρόπολη». Για την υλοποίηση των σκοπών αυτών απαιτείται ένα όραμα, ώστε ο χιλιόχρονος αυτός φορέας του πνεύματος, του πολιτισμού και της προόδου για το νησί μας, να μπορέσει να ξαναβρεί το δρόμο της ανάπτυξης, τον οποίο για αιώνες βάδιζε.
Το όραμα έχει σαν στόχο η Κοινή αυτή Περιουσία της Λήμνου, δηλ. το Αγρόκτημα της Παλλημνιακής Μητρόπολης, να αποτελέσει τον προπομπό και το μοχλό, για την ανάπτυξη της οικονομίας του νησιού μας, στην πρωτογενή παραγωγή και στον αγροδιατροφικό τομέα. Παράλληλα να θεραπεύει τους τομείς της γενικής εκπαίδευσης αλλά και ειδικότερα της εκπαίδευσης των αγροτών, τον τομέα του πολιτισμού, της έρευνας και της καινοτομίας σε ότι αφορά την αγροτική και διατροφική τεχνογνωσία.
Η συμμετοχή στη Διοίκηση του Οργανισμού αυτού, του Υπουργείου Παιδείας, του Πανεπιστημίου Αιγαίου, της Περιφέρειας, του Δήμου, του Συλλόγου Φίλων της Π. Μητρόπολης αλλά και των αιρετών αντιπροσώπων από τις Κοινότητες της Λήμνου, εφόσον επιλεγούν οι άριστοι για την περίπτωση, εγγυάται την επιτυχία.
Ειδικά το Αγρόκτημα, το οποίο θα το διαχειρίζεται η προβλεπόμενη από το νόμο αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία, διαθέτοντας σημαντική και εκλεκτή γη και μια μοναδική φήμη στη συνείδηση των κατοίκων της Λήμνου και έξω απ’ αυτήν, μπορεί και πρέπει να ξαναγίνει μια πρότυπη αγροτική και ερευνητική, παραγωγική μονάδα, παλλημνιακής, παναιγαιακής και πανελλήνιας εμβέλειας.
Επιγραμματικά αναφέρουμε τους τομείς της δραστηριότητάς του:
1. Παραγωγή-Εκπαίδευση-Έρευνα
Νέες εγκαταστάσεις και σύγχρονος μηχανολογικός εξοπλισμός για τις παραγωγικές δραστηριότητες. – Καλλιέργειες ποιοτικών αγροτικών προϊόντων διατροφής, παραδοσιακών και νέων. – Εκτροφή ζώων σε συνδυασμό βιολογικής αλλά και αποδοτικής παραγωγής ζωϊκών, ποιοτικών προϊόντων. – Μεταποίηση-συσκευασία-προβολή-εμπορία τοπικών προϊόντων (τυροκομείο, αλευρόμυλος, συσκευαστήριο, εκθετήρια, καταστήματα πώλησης). – Έρευνα για νέες μεθόδους, που βελτιώνουν τις υποδομές (βοσκοτόπια, υδάτινοι πόροι) και τα μέσα παραγωγής (γεωργία ακριβείας).
Ήδη έχει ενταχθεί το Αγρόκτημα σε πιλοτικό πρόγραμμα βελτίωσης βοσκοϊκανότητας βοσκοτόπων, το οποίο θα αποτελέσει το έναυσμα για το σύνολο των βοσκοτόπων του νησιού. – Έρευνα και καινοτομία, για παραγωγή νέων προϊόντων διατροφής και υγείας, υψηλής προστιθέμενης αξίας. – Σχολεία εκπαίδευσης και επιμόρφωσης νέων αγροτών (Γαλακτοκομική και Πρακτική Γεωργική και Κτηνοτροφική Σχολή). – Διοργάνωση συνεδρίων-σεμιναρίων, πρακτική εκπαίδευση φοιτητών, μελέτες επιστημόνων σε θέματα αγροδιατροφής, φυσικών πόρων κλπ. – Ομάδες Παραγωγών, Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις και διασύνδεση με άλλους φορείς και νέους παραγωγούς και βιοτέχνες. – Εκπαιδευτικές επιμορφωτικές εκδρομές-ξεναγήσεις μαθητών και φοιτητών.
2. Πολιτισμός-αθλητισμός-περιβάλλον-τουρισμός
Διατήρηση-ανάδειξη-προβολή του αρχειακού και μουσειακού υλικού του Π.Τ. Ήδη έχει ενταχθεί το ΠΣΤ σε σχετικό πρόγραμμα της Περιφέρειας και του Υπουργείου Πολιτισμού. – Αναστύλωση και ανάδειξη του οικοδομικού πυρήνα του Αγροκτήματος ως στοιχείου της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της Λήμνου. – Ανάδειξη του Υποστατικού του Αγροκτήματος σε φορέα πολιτισμού Παλλημνιακής εμβέλειας, με τη δημιουργία υποδομών πολιτιστικού, θρησκευτικού και αθλητικού χαρακτήρα (ναοί, μουσεία, εκθετήρια, θέατρο, συνεδριακό κέντρο, ιππόδρομος, αθλητικές εγκαταστάσεις).
Τέλεση δρώμενων πολιτιστικού περιεχομένου, υψηλού επιπέδου, σε όλη τη διάρκεια του χρόνου, καθώς και αθλητικών δραστηριοτήτων, παράλληλα με τις τελούμενες θρησκευτικές λειτουργίες. – Διαδρομές περιπάτου με παράλληλες υποδομές περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και οικολογίας, για μαθητές-σπουδαστές και ενήλικες. – Διασύνδεση με άλλους τουριστικούς προορισμούς του νησιού, λειτουργία ξενώνα, εστιατορίου κλπ – Πολυλειτουργικό Αγρόκτημα – Παρακολούθηση και συμμετοχή επισκεπτών στις παραγωγικές και άλλες δρατηριότητες.
3. Υποδομές ευρύτερου αγροτικού ενδιαφέροντος.
Κατασκευή δρόμων-γεφυρών προσπέλασης, που διέρχονται από το Αγρόκτημα και εξυπηρετούν το ίδιο και την ευρύτερη περιοχή. – Κατασκευή φράγματος-ταμιευτήρα νερού για την άρδευση της πεδιάδας της κεντρικής Λήμνου και τον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα – Λύση για τα λύματα των οικισμών, που μολύνουν το έδαφος και τα νερά της περιοχής. – Θεσμοθέτηση λαϊκών αγορών αγροτικών προϊόντων στο Αγρόκτημα, στη Μύρινα και σε άλλες περιοχές.
Υπηρεσίες κοντά στους αγρότες. Κατασκευή και παραχώρηση γραφείων επαρχιακών γεωπόνων, κτηνιάτρων, και συμβούλων Αγροτικής Ανάπτυξης στο Αγρόκτημα. – Άλλες Υπηρεσίες στο νησί για την εξυπηρέτηση όλων των κατοίκων (Αυτόνομο Νοσοκομείο, ΔΟΥ Λήμνου κ.λ.π.) – Ανάπτυξη των συγκοινωνών εντός του νησιού και με προορισμούς προς και από τη Λήμνο, για τη διακίνηση ανθρώπων και εμπορευμάτων. – Ενεργειακή αυτονομία της Λήμνου, με μη ρυπογόνες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, που δεν αλλοιώνουν το φυσικό τοπίο του νησιού και παρέχουν υπηρεσίες χαμηλού κόστους στους καταναλωτές.
4. Αξιοποίηση αστικών ακινήτων Π.Τ.
Με όλα τα παραπάνω το Παλλημνιακό Ταμείο είμαστε βέβαιοι ότι θα αποτελέσει (ενεργώντας ως μοχλός ανάπτυξης της αγροτικής οικονομίας της Λήμνου), τη μεγάλη προίκα του Δήμου Λήμνου και των Κοινοτήτων του νησιού μας, με βάση την οποία θα δοθεί τεράστια ανάπτυξη στην πρωτογενή παραγωγή και στη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων, στην έρευνα, την εκπαίδευση και στην καινοτομία στους παραπάνω τομείς, στην απασχόληση, την παιδεία, τον πολιτισμό, τον τουρισμό και τελικά στην οικονομία ολόκληρου του νησιού μας.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση Α και Β βαθμού, σύμφωνα με το νέο νόμο του Παλλημνιακού Ταμείου, καλείται να διαδραματίσει σημαίνοντα ρόλο στην αναγέννησή του, αφού τέσσερα (4) από τα μέλη της Διοίκησής του θα προέρχονται απ’ αυτήν. Συγκεκριμένα ένα (1) μέλος θα προέρχεται από την Περιφέρεια Β. Αιγαίου, ένα (1) από το Δήμο Λήμνου και δύο (2) θα εκλέγονται από τη Συνέλευση των Κοινοτικών Συμβουλίων του νησιού. Αν συνυπολογίσουμε και το ένα (1) μέλος, που θα προέρχεται από το Σύλλογο Φίλων της Π. Μητρόπολης καθώς και το ένα (1) μέλος του Τμήματος Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Λήμνου, η συμμετοχή της Λήμνου στη Διοίκηση ανέρχεται σε έξη (6) μέλη, στην εννεαμελή (9) Επιτροπή. Τα υπόλοιπα τρία (3) μέλη, μεταξύ των οποίων και ο Πρόεδρος, ορίζονται από τον Υπουργό Παιδείας.
Γενάρης 2019, Χρίστος Κακαρνιάς.